czwartek, 26 lutego 2015

Remis w kieszeni.



Często bywa tak, że zawodnik jest pewien wygranej lecz ... wynikiem jest remis.
Takie przypadki są spowodowane tym o czym już pisałem
Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla przeciwnika.
Niekoniecznie musi być to "wygrana" z powodu przekroczenia czasu, może być i poprzez nieprawidłowe posunięcie. Przykład z forum www.szachowe.pl
Szachy szybkie.
Czarne mają samego króla, białe gońca i kilka pionów oraz króla, obaj zawodnicy są na dużym niedoczasie.
Białe w pośpiechu wykonują ruch c7-c8, przełączają zegar i wymieniają piona na wieże (brak hetmana pod ręką, a są ostatnie sekundy). Ostatecznie białe wygrały na czas, ale jaka powinna być decyzja sędziego, gdyby czarne zareklamowały?
Rozpatrzmy co mamy:
  1.  Białe nie zakończyły promocji, lecz zostawiły piona na c8 i przełączyły zegar.
    Jeżeli nie ma reklamacji i sędzia tego nie zauważy,a zawodnicy doszli do porozumienia (biały postawił wieżę, a przeciwnik nie interweniował), to gra się dalej bez konsekwencji.
  2. Białe wykonały nieprawidłowe posunięcie bo
    7.5.a {...}
    Jeżeli zawodnik postawił pionka na polu promocji, nacisnął zegar, ale nie zamienił pionka na promowaną figurę, to posunięcie jest nieprawidłowe. Pionek powinien być zamieniony na hetmana tego samego koloru.
  3. Jednak mamy szachy szybkie, gdzie zauważone nieprawidłowe posunięcie kończy grę
    Nieprawidłowe posunięcie jest zakończone z chwilą uruchomienia zegara przeciwnika.
    Jeżeli sędzia zauważy tę nieprawidłowość, to powinien natychmiast przerwać partię i zaliczyć porażkę zawodnikowi, pod warunkiem, że jego przeciwnik nie wykonał jeszcze następnego posunięcia.
    Jeżeli sędzia nie interweniuje, przeciwnik ma prawo do żądania przyznania mu zwycięstwa, pod warunkiem, że nie wykonał jeszcze swojego posunięcia.
  4. Jednak zawodnik grający czarnymi, mając samotnego króla, nie może dać mata. Dlatego czytamy dalej zacytowany przepis  A.4.b
    Jednakże partia kończy się remisem, jeśli powstała pozycja, w której przeciwnik nie może zamatować jego króla za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć.
  5. Na końcu jest to, co napisałem w punkcie 1.
    Jeżeli przeciwnik nie reklamuje nieprawidłowości, a arbiter nie interweniuje, nieprawidłowe posunięcie jest ważne i partia powinna być kontynuowana. Po wykonaniu przez przeciwnika następnego posunięcia, nieprawidłowe posunięcie nie może być poprawione, chyba, że uzgodnili to obaj grający bez interwencji sędziego.
  6. Co by było jakby sędzia był przy partii i zauważył wspomnianą sytuację? O tym jest w A.4.d
    Jeżeli sędzia zobaczy, że oba króle są szachowane albo pionek stoi na polu promocji, to powinien zaczekać z podjęciem decyzji do czasu zakończenia następnego posunięcia.
    Jeżeli po wykonaniu następnego posunięcia nadal pozycja jest nieprawidłowa, to powinien zadeklarować remis w tej partii.
     Czyli jakby sędzia był świadkiem rozpatrywanej sytuacji, to byłoby tak jak było (zawodnicy doszli do porozumienia, a po następnym posunięciu (a nawet wcześniej) pozycja była już prawidłowa). Sędzia mógłby ewentualnie (rozpatrzenie sytuacji przy szachownicy np. reakcja przeciwnika, itp.) ukarać białego za nieprawidłowe posunięcie i przeszkadzanie w grze. Jednak bym nie przesadzał z karami, jak już to ostrzeżenie.

niedziela, 22 lutego 2015

Siła matująca

Siłę matującą określamy wówczas, gdy jeden z zawodników przekroczył czas do namysłu, a drugi ma go jeszcze choć odrobinę.
Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla zawodnika, który przekroczył czas.
Takim lub podobnym zdaniem kończy się wiele przepisów. Skrajnym przykładem jest, gdy zawodnik mający jeszcze choć odrobinę czasu na do namysłu ma samotnego króla, a jego przeciwnik (któremu chorągiewka na zegarze opadła) jeszcze figury i piony. Samotny król nie potrafi dać mata i pomimo przekroczenia czau do namysłu, wynikiem partii jest remis.
Siłę matującą określa sędzia (niezależnie czy zawodnik potrafi dać mata, czy nie potrafi) gdy jest reklamacja. Jak zawodnicy są świadomi (lub za bardzo nieświadomi i wierzący przeciwnikowi) to zgłaszają wynik i praktycznie po sprawie. Oczywiście źle zgłoszony wynik jeszcze można zareklamować ale wówczas sędzia decyduje co wpisać.
8.7  Po zakończeniu partii obaj zawodnicy powinni wpisać rezultat i podpisać oba formularze do zapisu partii. Jeżeli rezultat wpisano nieprawidłowo, jest on obowiązujący, chyba że sędzia podejmie inną decyzję.
Siłę matującą określa się robiąc analizę uwzględniając również samomata i mata pomocniczego. Podczas owej analizy (na szachownicy lub w głowie) można wykonywać wyłącznie prawidłowe posunięcia! Przykładem niech będzie reklamowana pozycja, z której po np. 12 posunięciach dwa skoczki z królem matują króla przeciwnika.

W pozycjach na  diagramach czarnym skończył się czas do namysłu i wykonania posunięć.

Diagram lewy:
Biały wygrywa bez względu kto jest na posunięciu, gdyż po dojściu czarnego pionka do pola g8 i promowaniu go na skoczka można dojść do pozycji matowej np. białe Kg3, Bg2 oraz czarne Kh1, Ng1.
Diagram środkowy:
Remis, gdyż po wszelkich prawidłowych posunięciach jest pat.
Diagram prawy:
Remis, gdyż wszelkimi dostępnymi posunięciami strona mająca czas do namysłu nie może dać mata. Na posunięciu jest czarny i jedynie przed matem (szachuje wieża h8) bronić mogłaby wieża g2 ale ... czarne nie mogą tego posunięcia wykonać bo nie mają na to czasu. Paradoksem jest to, że gdyby czarne miały chociaż ułamek sekundy, wykorzystałyby go przestawiając wieżę na g8, wówczas one by wygrały.

sobota, 21 lutego 2015

Zaczynam...

Od lat wiele osób namawiało mnie na założenie bloga. Niniejszym ich wola się urzeczywistnia i blog nabrał mocy. Czy będzie to lekkie tchnienie, czy spokojne oddychanie jeno wróżki wiedzą.
Będę pisał o szachach. Jednak nie o partiach, debiutach, czy analizach pozycji. Przecież o tym pełno w sieci. Najwięcej napiszę o sędziowaniu. Bądź co bądź, jest to moja odnoga szachowego hobby.