za-czy-na

ZA czy NA
czyli męczarnie sędziego przy ustawianiu zegara aby zrealizować zamierzenia organizatora.

W komunikatach i regulaminach turniejowych w przypadku dodawanego czasu spotykam dwa rodzaje dodawania czasu. Nie mam na myśli najpopularniejszego Fischera (z kumulacją czasu niewykorzystanego) i rzadziej stosowanego Bronsteina (bez kumulacji) lecz moment dodawania czasu.
Samo cyfrowe (np. 90+30" czy 3+2") określenie tempa gry to za mało. Różne są sposoby zapisu tekstu:

• 90 minut dla zawodnika oraz 30 sekund na każde posunięcie od początku partii.
• 90 minut dla zawodnika oraz 30 sekund za każde posunięcie od początku partii.

Prawie to samo, jednak wiadomo, że prawie to jednak różnica.
Zegary domyślnie są zaprogramowane tak, aby dodawać czas (tak wg Fischera jak i Bronsteina) na każde posunięcie. Czyli już przed pierwszym posunięciem otrzymuje zawodnik czas dodatkowy. Technicznie to znaczy, że przed uruchomieniem zegara ma do dyspozycji:

tempo 90+30" - 01:30.30 (jedną godzinę, trzydzieści minut i trzydzieści sekund)
tempo 3+2" - 00:03.02 (zero godzin, trzy minuty i dwie sekundy)

 Jako że zegary najczęściej (DGT) wyświetlają tylko 4 cyfry będziemy widzieć:

tempo 90+30" - 01:30 (jedną godzinę, trzydzieści minut) 30 sekund jest niewidocznych
tempo 3+2" - 03.02 (trzy minuty i dwie sekundy) zero niewidocznych

A co jest w przypadku gdy Organizatorzy zapiszą za każde posunięcie?
Jako iż zegary nie mają takiej opcji domyślnie, to sędzia (boć to jego obowiązek - ustawienie zegara, jak i spróbowanie namówić organizatora do zmiany decyzji) musi ustawić zegar sposobem.
Ustawiamy czas podstawowy pomniejszony o czas dodatkowy, a czas dodatkowy "normalnie". Wówczas na pierwsze posunięcie zegar doda czas dodatkowy o wartość odjętą przy ustawianiu.

tempo 90+30" - 01:29.30 (jedną godzinę, dwadzieścia dziewięć minut i trzydzieści sekund)
tempo 3+2" - 00:02.58 (zero godzin, dwie minuty i pięćdziesiąt osiem sekund)

 Zawodnicy zobaczą na wyświetlaczu (przypominam, że najczęściej są widoczne tylko 4 cyfry):

tempo 90+30" - 01:30 (jedną godzinę, trzydzieści minut) zero niewidocznych
tempo 3+2" - 03.00 (trzy minuty i zero sekund) zero niewidocznych