Smartfon nad szachownicą

Chess Vision czyli smartfon nad szachownicą 

W izraelskim mieście Aszdod (אשדוד) odbył się turniej ACP Masters, który wygrał Borys Gelfand.

Jednak (jak zwykle) nie będę pisał o grze. Napiszę o nowej transmisji internetowej partii. We Wrocławiu wspomniał o Chess Vision (na konferencji sędziów) Przewodniczący Kolegium Sędziów PZSzach IA dr Andrzej Filipowicz. W praktyce, można było system zobaczyć w partiach elity w Izraelu.
Jak to działa? Technicznie to kamera (może być i smartfon) na wysięgniku nad szachownicą (dowolną szachownicą, może być i tekturowa) przekazująca obraz do komputera, gdzie następuje analiza obrazu filmu w czasie rzeczywistym i wygenerowanie pliku pgn z czasem zużytym przez zawodników.
Można zapomnieć o plątaninie kabli pod nogami. wystarczy kabelek zasilający kamerkę, a przy dobrym akumulatorze w smartfonie nawet ten kabelek może być zbędny.

http://www.chessvi.com/#!live/cile
Film na oficjalnej stronie ACP Masters.

zdjęcia na wikipedii i chessbase

Zegar (świadomie?) przełączony?

Podczas 2015 Showdown in Saint Louis nastąpiło ciekawe zdarzenie z punktu widzenia sędziego. Otóż w partii blica (3+2) Nakamura - Caruana nastąpiło naciśnięcie zegara po postawieniu piona na polu promocji przez czarne. Można to obejrzeć w archiwum transmisji (2:42:40 lub/i 02:59:00 gdzie jest podwójna powtórka i uwagi komentatorów - Jennifer Shahade, Yasser Seirawan i Maurice'a Ashley).Czy przełączenie było świadome, czy przypadkowe? W przepisach nic nie ma o świadomym przełączeniu zegara lecz jest o świadomym wykonaniu posunięcia (4.3 {...} z zamiarem wykonania posunięcia).
Jednak we "wprowadzeniu do przepisów" jest apel FIDE:

Przepisy gry w szachy nie są w stanie objąć wszelkich sytuacji i przypadków, które mogłyby zaistnieć w czasie partii, ani też nie mogą jednoznacznie regulować wszystkich kwestii administracyjnych. W przypadkach, które nie są dokładnie uregulowane artykułami „Przepisów Gry FIDE“, prawidłowe orzeczenie powinno być wynikiem analizy sytuacji zbliżonych do omawianych w niniejszych przepisach. „Przepisy Gry FIDE“ zakładają, że sędziowie mają niezbędne kompetencje, są całkowicie obiektywni, a ich rozstrzygnięcia są logiczne i głęboko przemyślane. Zbyt szczegółowe przepisy odebrałyby sędziemu swobodę decydowania oraz mogłyby mu przeszkodzić w znalezieniu rozwiązania problemu, zgodnie z zasadami sprawiedliwości i logiki, ale z uwzględnieniem specyficznych okoliczności. FIDE apeluje do wszystkich szachistów i federacji szachowych o przyjęcie tego punktu widzenia.

Na filmie widać, że Fabiano wyciągając rękę po dodatkowego hetmana stojącego za zegarem dotknął dźwigni, która się przełączyła. Gdyby zegar nie był aż tak delikatny, to "tyrpnięcie" dźwigni nie spowodowałoby jej przełączenia. Później, po postawieniu hetmana bezskutecznie naciskał dźwignię. Wówczas wkroczył sędzia.
Brawa dla sędziego za zauważenie przypadkowości w sytuacji i "puszczenia gry" (o ile zauważyłem, to ten sam co uczył So o nierobieniu notatek). Partia zakończyła się remisem.

PS
Basque Chess to gra równocześnie na dwu szachownicach różnymi kolorami. Coś w rodzaju symultany. Często spotykane w meczach korespondencyjnych.

Przygotowanie do zmiany przepisów gry

Podczas Kongresu FIDE w Baku mogą zostać przegłosowane zmiany w przepisach gry. FIDE przygotowuje się do tego zbierając propozycje zmian i informacje o stosowanych odstępstwach w federacjach od przepisów FIDE.
Szczegóły na stronie Komisji przepisów gry.

Rules Commission Project

As 2016 is a year where the Laws of Chess may be amended, the Rules Commission is seeking the assistance of national federations to understand potential differences between local/national rules governing non-FIDE rated chess games and the FIDE Laws of Chess. As such the Rules Commission is requesting the following responses from national chess federations: Does your national chess federation utilize separate or modified rules governing chess games not rated by FIDE? (Yes or No) If so please provide the Rules Commission with an electronic copy of these rules along with a document outlining the differences. We request to have this documents no later than 28.February.2016 Please provided the requested documents to the Secretary of the FIDE Rules Commission, Sevan A. Muradian ( sevan@chessiq.com) We thank all national federations for your cooperation with this project.

 

Amendment Period for the FIDE Laws of Chess

At the 87th Congress to be held in Baku in 2016, the FIDE Rules Commission along with arbiters, organizers, players, trainers and national federations globally will have the opportunity to amend the FIDE Laws of Chess.
This process is a vital one to ensure the Laws are written as clearly and accurately as possible to ensure uniform understanding by the chess world. As such certain changes in the procedures for reviewing changes will take place prior and before the upcoming Congress to ensure the review is performed in an orderly fashion.
The deadlines for requests for changes are as follows:

• 17.June.2016 for a draft copy of the request;
• 1.August.2016 for a final copy of the request;

To submit a request please download, complete and return the following form:Form_LoC_Change_Request.docx
Please return the form to the Secretary of the FIDE Rules Commission, Sevan A. Muradian ( sevan@chessiq.com)
All forms must be submitted in English.

Jednym z członków Komisji jest prezes PZSzach IM Tomasz Delega.

Kolegium sędziów ŚlZSzach

Wybory do Kolegium sędziów ŚlZSzach odbyły się 23 maja 2015 roku. Na stronie szs.org.pl jednak nic o tym nie wiadomo. Nie znamy ani wyników wyborów, ani wyników ukonstytuowania się Kolegium.
Po wyborach w innych woj.zw.szach. informacja szybko jest umieszczana w internecie na stronie związku, często też na fb. Na szs.org.pl cisza jakby żadnych zmian nie było.
Jak duża jest różnica między informacjami od Związku, a Kolegium! Na stronie i fb aktualne informacje (również o wyborach do władz Związku) co tym bardziej pokazuje działalność Kolegium.

PS

A może zespół PR blokuje informacje od Kolegium?

Grand Prix Polski Amatorów 2016

PZSzach ogłosił konkury na turnieje GP Prix Polski Amatorów 2016 (oryginalna pisownia ze strony pzszach.pl). Pomysł cyklu GP dla amatorów godny uwagi. Ciekawy dla organizatorów, jak i zawodników.
Martwi mnie jeno (boć już nie dziwi) to, że informacja na stronie pzszach.pl jest z 3 listopada, a termin nadsyłania zgłoszeń do 9 listopada. Toż to tempo blicowe dla organizatorów szachów klasycznych. Ale Polak potrafi i większość zdąży w ciągu tych krótkich 7. dni (ale długich wieczorów). Jednak nasuwa mi się skojarzenie z teorii spiskowej dziejów, że krótki termin jest związany z ograniczoną liczbą turniejów w GP.  Zezwolenie (nominację, "glejt") otrzyma aż/tylko 10 wybranych oferentów i (zapewne) tylko osoby dobrze poinformowane załapią się na Grand Prix Polski Amatorów 2016.

Czyżby idee Lenina wiecznie żywe?

W zamierzchłych czasach zanim powstał Regulamin kwalifikacyjny B. Jeżaka, był zapis, że można było otrzymać normę lub kategorię za wynik sportowy. Najczęściej nagradzało się wyniki juniorów w półfinałach MPJ czyli w rozgrywkach rmakroregionalnych kategoriami lub normami (II, II+, I, I+) różnie w różnych grupach wiekowych. Również zdobywca tytułu Mistrz Polski automatycznie otrzymywał tytuł/kategorię mistrza.

B.3. WYNIK SPORTOWY JAKO NORMA KLASYFIKACYJNA

B.3.1. Zaliczenie wyniku sportowego jako normy klasyfikacyjnej będzie następowało na podstawie Komunikatu Komisji Klasyfikacji i Rankingu, który jest wydawany w oparciu o wnioski odpowiednich pionów PZSzach, tj. sportowego i szkolenia.
B.3.2. W Komunikatach są zamieszczane wszystkie normy, kategorie i tytuły, które zostały nadane za wyniki na mistrzostwach świata, Europy, Polski seniorów i juniorów.
B.3.3. Do momentu ogłoszenia nowego komunikatu obowiązują dane z poprzedniego komunikatu.
B.3.4. Zalicza się dwukrotne wypełnienie normy na tytuł kandydata na mistrza, jeżeli zawodnik nie mający nadanej normy kandydackiej wypełni jednorazowo normę na tytuł mistrza krajowego
B.3.5 Zalicza się dwukrotne wypełnienie normy na pierwszą kategorię, jeżeli zawodnik nie mający nadanej normy na I kategorię wypełni jednorazowo normę na tytuł kandydata mistrza krajowego.

Z dniem 1 stycznia 2014 roku wszystkie regulaminy jakie powstały o nadawaniu kategorii szachowych (kwalifikacyjny i klasyfikacyjne) nie miały owego zapisu. Co za tym idzie, nie można otrzymać kategorii bez odpowiedniego wyniku punktowego uzyskanego w zawodach. Jednakże są zawodnicy, którzy otrzymali kategorię (lub normę) bez odpowiedniego wyniku w turnieju. Nie będę podawał linków do CR ale ciekawscy zainteresowani dotrą do odpowiednich danych w Centralnym Rankingu. Data turnieju to wówczas 0000-00-00/0000-00-00 a nazwa turnieju np. Międzywojewódzkie Mistrzostwa Młodzików.
Czyli przepisu nie ma ale idee Lenina wiecznie żywe. Dlatego to co przebrzmiało trwa nadal i ma się dobrze.

PS
Czy czeka nas (może jeszcze w tym roku) następny Regulamin klasyfikacyjny z zapisem sprzed 2014 roku o możliwości otrzymania kategorii za wynik sportowy?

Liga korespondencyjna na chess.com

Od dwóch sezonów gram na serwerze www.chess.com w ligę korespondencyjną nazwaną Liga Team Poland. Szef ligi (Hipek) ogłosił zapisy na trzeci sezon:

Miło mi poinformować, że rozpoczęliśmy zapisy do sezonu 3. Przypominam, że nikogo nie przepisujemy z automatu, potwierdzenie chęci kontynuowania gry jest obowiązkowe.
Zapisać można się tylko w wątku: http://www.chess.com/groups/forumview/zapisy-na-sezon-3.
Zapraszam również do zapoznania się z planowanym harmonogramem przygotowań do sezonu: http://www.chess.com/groups/forumview/harmonogram-przygotowa-do-sezonu-3

Ogólne zasady są proste:

• tempo gry maksymalnie 3 dni na posunięcie
• prawo gry mają członkowie grupy Team Poland
• gra się w grupach, do których wchodzi się awansując lub rankingowo
• administrowanie turniejem jest "ręczne" aby nie blokować liczby turniejów dla kont bezpłatnych (mają takie ograniczenie) co by mogło postawić chętnych do gry w trudnej sytuacji bo "i to kusi, i to nęci"; konsekwencją tego jest:
• po zapisach administracja turnieju ręcznie podaje na forum składy grup/lig
•  wyzwania do gry nie są automatyczne ale każdy uczestnik musi samodzielnie zaprosić przeciwników od gry (8 osób)
• nazwa partii ma być charakterystyczna aby nie było wątpliwości, że to partia w ramach LTP
• link do partii podaje się na forum
• wyniki partii podaje się na forum
• tabele są na forum
• czas trwania turnieju od miesiąca do ok. 10 miesięcy (to już zależy od uczestników).

Forum Ligii Team Poland gdzie można obejrzeć poprzednie rozgrywki.
Obecny Regulamin LTP (2 edycja)

Zapisy są do  29 października 2015 (włącznie).

post factum

Na turnieju P'15 w Górnie w grupie A, była sytuacja, że zawodnik wziął źle ustawionego króla z d8 i chciał (będąc przeświadczonym, że to hetman) przesunąć go na a5. Przeciwnik zareklamował nieprawidłowe posunięcie z czym nasz zawodnik się zgodził. Bierki zostały ustawione w pozycji wyjściowej i ... delikwent nie mogąc się pogodzić z przegraną odtworzył partię i stwierdzając, że wykonano 6 posunięć zareklamował nieprawidłową pozycję początkową. Sędzia przyjął reklamację i partia została rozegrana od nowa. Przebieg był identyczny i hetman stanął na a5. Partia skończyła się wygraną białych.

Z sędziowskiego (mojego) punktu widzenia, były następujące błędy:

1. Przed partią nie sprawdzono ustawienia bierek. Roztargnienie się zdarza każdemu.
2. Po reklamacji przeciwnika (o nieprawidłowym posunięciu) za szybko delikwent się z tym zgodził.
3. W punkcie 4.3 Przepisów gry jest, że zasada dotknięta dotyczy świadomego działania zawodnika (Z wyjątkiem sytuacji przedstawionej w art. 4.2, jeżeli zawodnik będący na posunięciu dotknął stojącej na szachownicy, z zamiarem wykonania posunięcia). W omawianym przypadku, zawodnik dotknął (i nawet przemieścił) króla, jednak zrobił to nieświadomie, gdyż był przekonany, że tak jak być powinno, na polu d8 stoi hetman, a nie król.
   Dlatego po reklamacji niezamierzonego zagrania (i dotknięcia) królem, reklamacja nieprawidłowego posunięcia powinna być odrzucona. Partia powinna rozpocząć się od nowa, chyba, że zawodnicy doszliby do porozumienia (bez ingerencji sędziego) i zamienili źle ustawione na początku bierki (tutaj hetmana i króla) i dokończyli grę.
   Gdyby nie wykonano mniej posunięć niż 10, to partia powinna być kontynuowana ale nie obowiązywałoby dotknięcie króla, bo stał on tan "nielegalnie" i (idąc tym ciągiem rozumowania) czarny dotknął hetmana.
4. Zawodnik zareklamował nieprawidłową pozycję początkową po zakończeniu partii (gdyż obaj zgodzili się, że nieprawidłowe posunięcie zakończyło partię).
   W tym przypadku zawodnicy zniszczyli dowód rzeczowy ustawiając pozycję początkową i żadne reklamacje już nie powinny być uwzględniane. Sędzia wykazał się odruchem serca i reklamację przyjął, a siła wyższa zdecydowała, że jednak wynik partii się nie zmienił.

Pisałem już o spóźnionej decyzji, i o szybkorękim bandycie czyhającym na szachistów. Fakt faktem, że był to turniej szachów szybkich, jednak siła spokoju powinna dominować w działaniach zawodników i również sędziów. Szybka decyzja to i często zła decyzja kończąca się najczęściej przegraną. Rozważna decyzja to często decyzja, po której zawodnicy są zadowoleni - tak z decyzji zawodnika, jak i decyzji sędziego.
Pamiętam jak na Memoriale Józefa Kochana w Koszalinie, klasowi zawodnicy (GM Włodzimierz Schmidt i m (GM-ICCF) Zygmunt Pioch) w skrajnym niedoczasie zapisywali posunięcia i wygrywali partie. Mistrz Pioch nawet zapisał posunięcie, zastanowił się i zmienił zapis na inne i dopiero wykonał (po partii spytałem Go dlaczego zmienił, a było to dobre posunięcie, odpowiedział, że znalazł lepsze! - obowiązywały poprzednie przepisy o zapisywaniu posunięć) posunięcie. Miał na to czas, bo lepiej stracić czas na zastanowienie się i wykonać dobre posunięcie, niż stracić partię z powodu złego posunięcia.

Jak się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy.
Spiesz się powili.
Co nagle, to po diable.
Gdy się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy.
Gdy pośpieszysz, ludzi naśmieszysz, a sobie zaszkodzisz.
Lepiej nie grzeszyć, niż do pokuty spieszyć.
Поспешишь - людей насмешишь

ogień w rękach zamast na szachownicy

Można usłyszeć od wielu szachistów: Grałem zbyt szybko, ale to głównie dlatego, gdyż wiedziałem, że zepsułem debiut i nie widziałem żadnej kontry, nie miałem pomysłu na dalszą grę. Zostało mi 55 minut po skończeniu partii. Partia najczęściej była przegrana.

Wiele osób gra za szybko, chociaż wie, i że to źle i ... jak z tym walczyć.
Jak się nie wie co zagrać, to często się gra coś, co można zagrać, chociaż nie wynika to z ducha pozycji, i nie jest najlepszym rozwiązaniem. Zakłada się wówczas, że później coś się znajdzie jak przeciwnik się ruszy. I często się znajduje jednak swoją przegraną...

W chwilach niepewności, rozbieganych oczu i szalonych myśli o pustce w głowie zapomnijmy o grze w szachy. Zachowajmy święty spokój.
Usiądźmy wygodnie, zajmijmy się napojem lub czymś na ząb. Poprawmy zapis, ładnie ułóżmy długopis. Dajmy czas świadomości na odpoczynek od szachów, a mózgowi pracującemu w tle (podświadomości) na przeanalizowanie pozycji na szachownicy.
Może stracimy na to z 5 minut. Jednakże na pewno nie będzie to czas stracony. Jak spokojnie spojrzymy znowu na szachownicę, wrócimy do gry widząc nowe możliwości i o wiele więcej niż w stresie.
Nie grajmy na łapu capu. Jak nie wiemy co zagrać, to zastanówmy się i znajdźmy jakiś plan.

Nowy Regulamin ewidencyjny PZSzach od 1 X 2015

Od października będzie obowiązywał nowy Regulamin ewidencyjny PZSzach.

• Kluby
  Pomimo tego, że Statut PZSzach na to zezwala, to Regulamin ewidencyjny nie przewiduje rejestracji klubu bezpośrednio w PZSzach bez rejestracji (przynależności) w WZSzach (wojewódzkim związku szachowym).
• Zawodnicy
  Nie ma już obowiązku "dołączenie do Formularza kopii lub skanu dowodu osobistego, paszportu lub legitymacji szkolnej". Weryfikację danych przeprowadza klub rejestrujący zawodnika.
  W przypadku rejestracji osoby bez przynależności klubowej, decydują WZSzachy o formie potwierdzania danych zawodnika. Miejmy nadzieję, że zaufają sędziemu głównemu na turnieju, bo najwięcej będzie bezklubowców rejestrujących się podczas turniejów klasycznych.
• Opłaty
  Oczywiście nie zapomniano o opłatach. Za rejestrację zawodnika z tytułem lub kategorią centralną (albo elo minimum 1700 - rejestracja zgłoszenia) opłata jest (lub ma być) w Komunikacie organizacyjno-finansowym PZSzach lub WZSzach.

Poprzedni Regulamin ewidencyjny obowiązywał (jeszcze obowiązuje) przez 33 miesiące. Pożyjemy i zobaczymy jak długo przetrwa najnowszy.

Do Rusinowic

http://www.chessarbiter.com/turnieje/2015/ti_2992/

W niedzielę do Rusinowic w gminie Koszęcin. Obok remizy na turniej szachów szybkich 10'+5" aby zobaczyć czy pamiętam jak się gra na desce. Monitor pionowo, deska poziomo; monitor 2d, deska 3d. Warunki inne, ale za to widok ludzi podczas gry.

Jakie plany? Obecnie są 22. osoby od dwójki w górę, czyli ... może miejsce z numerkiem mniej niż oczko? Tak czy siak, miło będzie być w pierwszej 15, a jak się nie uda, to 30 przeżyję.

PS
Już po turnieju i po emocjach. Zagrało 49 osób (44 od dwójki w górę). Zająłem 35 miejsce z 3 punktami z 8 partii. Ranking uzyskany wyszedł mi 1833 punkty.

Turniej miał 9 rund ale w 7. rundzie miałem wstyda i mogłem obejrzeć fragment meczu piłki nożnej Dragon II Rusinowice 2 - 3 Unia II Kalety.

 Zdjęcie z turnieju autorstwa Tadeusza Bobeckiego.

Chodźcie do nas

Polski Związek Szachowy zachęca do zrzeszania się w klubach i wstępowania do związku. Aby ułatwić chętnym na swojej stronie umieścił poradnik Aby zarejestrować nowy klub. Bardzo dobry pomysł i rzesza organizatorów życia szachowego chętnie się dowie jak "Wujek dobra rada" im pomoże. I pomoc płynie jak z rogu obfitości...

1. Wypełnić 3 egzemplarze Formularza Rejestracji klubu.
2. Wypełnić 3 egzemplarze Formularza Wniosku o Licencję klubu
3. Dołączyć statut klubu (w którym musi się znajdować wpis o uprawianiu dyscypliny sportu szachy) oraz wyciąg z KRS lub zaświadczenie ze starostwa (w przypadku UKS-ów) o wpisie do ewidencji stowarzyszeń.
4. Dołączyć do zgłoszenia kserokopię dowodu wpłaty rejestracyjnej, opłaty rocznej i licencji.
   Komplet formularzy oraz wymienione dokumenty przesłać do odpowiedniego Wojewódzkiego Związku Szachowego. 

Szczególnie pomaga podając w 4. punkcie, że zanim się wstąpi do PZSzach należy ... opłacić roczną składkę.
Inaczej postępuje Państwo Polskie dając przywileje i ulgi dla nowych podmiotów gospodarczych.

Pomijając nieobecne ulgi, to:

• Czy nie można opłacić składki dopiero po przyjęciu przez Zarząd w poczet członków?
• Czy "opłata skarbowa" jest konieczna?

Nasuwa się też pytanie dość ogólne.

Czy szachiści są dla PZSzach, czy PZSzach dla szachistów?

zakazane dane

Po zamknięciu dostępu przez PZSzach do pliku z danymi na stronie Centralnego rejestru PZSzach (dostęp tylko poprzez program CAP), szachiści mają następną "bramę do piekieł". Jest nią rejestracja na stronie FIDE.

Nie ma nic złego w tym, że dane są chronione. Jednak czy aby na pewno chronione? Polecam artykuł na temat sposobów "zabezpieczeń" na stronie FIDE jak i żądania ... skanu dokumentu ze zdjęciem i datą urodzenia.

https://grahamcluley.com/2015/08/chess-fide-website-password/

this & das

Jak mówimy czy słyszymy Robert Fiszer to zawsze mamy na myśli 11. Mistrza Świata. Ale już pisząc jego nazwisko część osób się zastanawia jak je zapisać, część zapisuje źle, część dobrze.
Fischer czy Fisher?
Jeżeli Robert nie zmienił nazwiska, to obowiązuje wersja niemiecka pisowni - Fischer. Podobnie jest na Jego kamiennej płycie.

Tak też pisał nazwisko na blankiecie partii.

zdjęcia z Wikipedii

Szachowa Liga Mistrzów

Na forum www.szachowe.pl organizowane są turnieje szachów P'10+10 na serwerze kurnik.pl. Mistrzostwa rozpoczynają się w grupach i po wyłonieniu finalistów, walczą oni systemem pucharowym o ostateczne zwycięstwo.
Jeden sezon trwa dwa miesiące. Pierwszy miesiąc na rozgrywki grupowe, drugi na pucharowe.

• regulamin
• zapisy do XXVII SzLM
• triumfatorzy

Rozpoczęcie najnowszej edycji będzie 1 września, czyli zapisy do 31 sierpnia na forum. Osoby niezapisane i niezarejestrowane na forum www.szachowe.pl nie mogą uczestniczyć w turnieju.

Mecze odbywają się na serwerze www.kurnik.pl w pokoju wipsowo po umówieniu się zainteresowanych osób (najczęściej) poprzez forum w odpowiednim 'temacie'.

piekiełko

W piekiełku jak i w piekle diabły harcują. Bawią się znakomicie gdy oliwa się leje. Boć przecież nie z każdej iskry płomień, a z płomyka ognisko. Jednak jak oliwy się do ognia doleje to huczy i grzeje.
A cóż to się stało, że diabły wyszły na scenę? Ano, GM Marcin Tazbir został Mistrzem Europy niewidomych i słabo widzących.
Prawo autorów blogów w jaki sposób o czymś piszą. Jednak prawo czytelników do interpretacji ich tekstów.
Dwa niewinne wpisy, a jaki odzew! Na blogu Jerzego Konikowskiego aż kilka tematów.

• Paradoksy szachowe (123) (pisownia oryginalna)
  Czy Marcin Tazbir jest niewidomy czy słabowidzący?
  Relacjonował ostatnie Mistrzostwa Polski i widział wszystko doskonale…
• Szacharnia
  Tazbir ograł niewidomych we Francji i zdobył mistrzostwo Europy. 

I nie chodzi o to czy Marcin Tazbir mógł wystąpić w tych zawodach, bo to sprawa IBCA. Chodzi o tytuły w stylu pism brukowych zawierające jakby elementy podprogowe mające pejoratywny przekaz.
Oliwy do ognia dolał Marcin Tazbir swoim wpisem na blogu Jerzego Konikowskiego z wierszem tak emocjonalnym, że niecenzuralnym.

kompiarz

W serwerowe szachy korespondencyjne grywam od lat 90. XX wieku. Zaczynałem na sachy.sk. Grywałem na iGame.ru, slowchess.com, chesshere.com. Obecnie przesiaduję na chess.com.

Ostatnio oskarżono mnie o kompiarstwo. Nie oficjalnie przez administrację ale przez przeciwnika po wygraniu meczu w drużynie. Niby to nic, ale w każdym razie mogę być dumny, że przyrównano moją grę do siły silników szachowych, chociaż partie takie sobie.

[Event "TM C.L. 2015 Div. B R4 - Board 22"]
[Site "Chess.com"]
[Date "2015.07.20"]
[White "Vantaaman"]
[Black "TomcioP"]
[Result "0-1"]
[WhiteElo "1315"]
[BlackElo "1709"]
[TimeControl "1 in 3 days"]
[Termination "TomcioP wygrał przez rezygnację przeciwnika"]

[Event "TM C.L. 2015 Div. B R4 - Board 22"]
[Site "Chess.com"]
[Date "2015.07.20"]
[White "TomcioP"]
[Black "Vantaaman"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "1710"]
[BlackElo "1314"]
[TimeControl "1 in 3 days"]
[Termination "TomcioP wygrał przez rezygnację przeciwnika"]

Wpis w komentarzach na stronie meczu

Vantaaman
I think my opponent used computer - anyway his record is astonishing compared to rating - hmmm...

Wcześniej też miałem taką przygodę na tym serwerze:
[Event "U1800 Winter Warmup:  Slide's Army against TPOC - Board 1"]
[Site "Chess.com"]
[Date "2015.01.24"]
[White "TomcioP"]
[Black "Boki14"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "1697"]
[BlackElo "1603"]
[TimeControl "1 in 3 days"]

Otóż po 9. posunięciu przeciwnik mi napisał

Boki14: u should resign

a po 32.

Boki14: u cheat
Boki14: ur reported
Boki14: expct ur profile to be erased

Przełączanie zegara i licznik posunięć

Bywa, że zawodnicy często zapominają o przełączaniu (naciskaniu) zegara szachowego "pozwalając" grać przeciwnikowi na swoim czasie. Jego czas, jego prawo. Jednak w przypadku czasu dodawanego obaj zawodnicy nie otrzymują należnego im czasu na następne posunięcie.
Pytanie się nasuwa, czy przełączenie zegara jest prawem, czy obowiązkiem zawodnika. Jeżeli prawem, to jego sprawa, jeżeli obowiązkiem, to jego naruszenie podlega konsekwencjom.
W obecnych przepisach zakończenie posunięcia nie musi być zatwierdzone naciśnięciem zegara. To przeciwnik wykonując swoje posunięcie potwierdza zakończenie posunięcia przeciwnika. Idąc tym tropem, czy zawodnik musi zakończyć zakończone posunięcie?
Jak wspomniałem problemu nie ma przy zegarach mechanicznych (lub elektronicznych bez czasu dodawanego), jednak przy czasie Fischera lub Bronsteina następuje zgrzyt między oczekiwaniami zawodników, regulaminowym tempem gry i prawem nie naciskania dźwigni zegara.
Przy stosowaniu licznika posunięć (a raczej przełączeń zegara) i wieloetapowości tempa gry (w prawie wszystkich oficjalnych turniejach FIDE obowiązują przynajmniej dwie kontrole czasu) dochodzi niedoliczenie czasu na następny etap partii lub doliczenie czasu po nieprawidłowej liczbie posunięć. Nieprawidłowość ta wynika z niezgodności liczby posunięć, z liczbą kliknięć zegara.
Licznik jest dobrodziejstwem ale może być zmorą przy nieprzełączaniu lub za częstym przełączaniu zegara.
Gdy licznik wskazuje za małą liczbę posunięć niż jest faktycznie wykonana, można przeklikać brakującą liczbę posunięć (inna inszość, czy to jest zgodne z prawem aby ktoś wyręczał zawodników w naciskaniu dźwigni zegara). Przy nadmiernej liczbie przełączeń należy odjąć nadmiarowy czas i zmniejszyć wskazania licznika posunięć/kliknięć.
Większym kłopotem jest to, jeżeli zegar już wszedł w następny etap gry gdy jeszcze nie wykonano dostatecznej liczby posunięć (np. wykonano 38 a kontrola jest przy 40 posunięciach, jednak zegar przełączano 40 razy). Wówczas przerwa w grze siłą techniki trwa dłużej.
Jednakże sędziowie nie powinni dopuszczać do sytuacji, aby zegar wskazywał większą liczbę posunięć niż faktycznie została wykonana. Gdyż zegar nie może decydować czy partia może wejść w następny etap gry.

6.2.

1. During the game each player, having made his move on the chessboard, shall stop his own clock and start his opponent’s clock (that is to say, he shall press his clock). This “completes” the move. A move is also completed if:
   1. the move ends the game (see Articles 5.1.a, 5.2.a, 5.2.b, 5.2.c, 9.6a, 9.6b and 9.7), or
   2. the player has made his next move, in case his previous move was not completed.
   A player must be allowed to stop his clock after making his move, even after the opponent has made his next move. The time between making the move on the chessboard and pressing the clock is regarded as part of the time allotted to the player.

W trakcie partii każdy zawodnik po wykonaniu posunięcia na szachownicy powinien zatrzymać swój zegar i uruchomić zegar przeciwnika (powszechnie mówi się, że powinien nacisnąć zegar). To „kończy” posunięcie.

Posunięcie jest również uważane za zakończone, gdy:

(1) kończy partię ze skutkiem natychmiastowym (patrz art. 5.1a, 5.2a, 5.2b, 5.2c i 9.6).

(2) zawodnik wykonał następne posunięcie, w sytuacji, gdy jego poprzednie posunięcie nie zostało zakończone.

Zawodnik, po wykonaniu swojego posunięcia, musi mieć możliwość naciśnięcia dźwigni zegara i jego przełączenia, nawet jeśli przeciwnik wykonał następne posunięcie. Okres upływający pomiędzy wykonaniem posunięcia na szachownicy i naciśnięciem dźwigni zegara jest integralną częścią czasu będącego w dyspozycji zawodnika na wykonanie posunięcia.

kobieca jedynka

Od pewnego czasu obowiązuje zmiana Regulaminu klasyfikacyjnego odnośnie normy na I kategorię kobiecą.
Zmiana w Regulaminie Klasyfikacyjnym z 14.01.2015

W wyniku dyskusji na spotkaniu KKEiR w dniu 05.01.2014 w którym uczestniczyli również wojewódzcy administratorzy CR stwierdzono znacznie zawyżone wymagania dla dziewcząt w uzyskaniu rankingu krajowego 1800 (jest to dla nich I kategoria) w stosunku do chłopców (dla nich jest to II kategoria).
W związku z tym KKEiR zaproponowała a Zarząd PZSzach zatwierdził kilka zmian w regulaminie klasyfikacyjnym:
- dziewczęta mogą zdobywać normy na I kategorię również w turniejach minimum 7 rundowych granych tempem P`60
- zmniejszono dla kobiet limit partii na uzyskanie II + do 7 partii
- zmniejszono dla kobiet limit partii na uzyskanie I kategorii do 14 partii

Data obowiązywania nowego Regulaminu - od 15.01.2015
Nowy tekst Regulaminu jest do pobrania w załączniku poniżej.

Szef Pionu Rankingu i Finansów

B.Jeżak

Po zapoznaniu się z przedstawionym komunikatem interesują mnie dwie sprawy:

• Ciekawostka dlaczego według "Szefa Pionu Rankingu i Finansów" w szachy grają i pragną podnosić swoje kategorie tylko dziewczęta i chłopcy.
• Kiedy będzie zmiana Regulaminu klasyfikacyjnego z następującym (lub podobnym) uzasadnieniem:
  Po wnikliwej dyskusji stwierdzono znacznie zawyżone wymagania dla chłopców w uzyskaniu kategorii I (jest to dla nich ranking krajowy 2000) w stosunku do dziewcząt (jest to dla nich ranking krajowy 1800).
  W związku z tym KKEiR zaproponowała a Zarząd PZSzach zatwierdził kilka zmian w regulaminie klasyfikacyjnym:
  - tak i siak
  - to i owo
  - tego i owego
  Szef Pionu Rankingu i Finansów

Szachowa Poręba

W Porębie koło Zawiercia sędziowałem turniej szachów szybkich. Dzięki zmianom tempa gry w Regulaminie klasyfikacyjnym, umożliwiło to uczestnikom powalczyć o kategorie szachowe. Przy tempie P'30 można było osiągnąć IV i V kategorię i marzenie części uczestników się ziściło. Na 20 zawodników (w tym 3 zawodniczki) normy na kategorię wyrobiło 8 osób: 2 czwórki i 6 piątek.

Używam programu CAP 4.28 i nie wyszukuje on norm z 5 rund. W CR też skrypt bazuje tylko na danych z CAP-a i nie wyświetla administratorowi norm na kategorie. Jednak po interwencji kategorię nadano.
Ciekawi mnie czy jak ktoś używa programu Swiss-Manager (za którą polską licencję otrzymaną poprzez PZSzach pobierana jest przez Związek opłata roczna 50 zł), kategorie są uwzględniane przez CR (wyświetlane na stronie) i czy w ogóle można wysłać plik bezpośrednio do CR a nie poprzez administratora? Co w przypadku używania innych programów (np. Vega) i kojarzenia ręcznego?
I Porębski Turniej szachowy o kategorie! - wyniki końcowe.

swoja szachownica

W Belgradzie podczas symultany grano na takich szachownicach, jaką kto przyniósł. Organizator nie miał swoich.
 http://www.blic.rs/Vesti/Beograd/564862/Za-sve-ljubitelje-saha-Simultanka-na-otvorenom-7-juna-u-Beogradu

Za sve ljubitelje šaha: "Simultanka na otvorenom" 7. juna u Beogradu

Beoinfo | 04. 06. 2015. - 10:39h

Šahovski savez Beograda pod pokroviteljstvom Skupštine Beograda organizuje manifestaciju pod nazivom „Simultanka na otvorenom”.

Simultanka će se održati u Knez Mihajlovoj ulici, u Tašmajdanskom parku i na Kalemegdanu 7. juna sa početkom u 11 časova.
 

Simultanku će izvoditi naši poznati šahisti, velemajstori, internacionalni majstori i majstori.
 
Očekuje se učešće velikog broja ljubitelja šaha od predškolaca do penzionera, saopšteno je iz Šahovskog saveza Beograda.

edytka 8 VI 2015

Po symultanie.

http://www.rtvusk.ba/content/simultanka-na-otvorenom-u-beogradu-djeca-pru%C5%BEila-zavidan-otpor-velemajstorima 

Aby zorganizować symultanę, nie trzeba dużo sprzętu szachowego - każdy może grać na tym co przyniesie. Potrzebne są tylko stoliki i krzesła. Przykład Serbii wskazuje, że jak się chce, to można z niczego zorganizować coś. Radość tak najmłodszych, jak i najstarszych (dziadki nie przepuszczą okazji zmierzenia się z mistrzami) była ogromna. Nie zwracano też uwagi na jakość stolików czy rodzaj szachownic i bierek. Po prostu grano.

diagramy na chessity.com

Lubię się pobawić diagramami na serwerze www.chessity.com. Oprócz samego rozwiązywania jest możliwość rywalizacji na kilka różnych sposobów.

Najmłodszym zapewne najbardziej przypadnie do gustu walka o zamek.

Mamy możliwość m.in.: wspinania się na mury zamku, przeciąganie liny, pojedynek wiele stopni trudności 1, 4 lub 8 przeciwników i inne

W weekendy są organizowane trzy turnieje: o 12:00 i dodatkowo w niedzielę o 20:00
Nagrodą jest konto premium dla zwycięzcy.

• Rozgrywki 1 na 1.
• o wyniku pojedynku decyduje:
  • punkty za rozwiązanie diagramów
  • punkty dodatkowe za wygranie pojedynku (może być też remis)
  • aby wygrać należy uzbierać 8 punktów lub więcej i mieć chociaż jedno życie
• utrudnienia i premie:
• bomby - trzeba w krótkim czasie rozwiązać zadanie (nie ma punktów ale jest życie)
• po trzecim źle rozwiązanym diagramie (nierozbrojone bomby się nie liczą) przegrywa się pojedynek
• element losowy - samemu wybiera się, którą otworzyć szachownicę z diagramem
• można trafić na zaliczenie punktów premiowych

Panie sędzio, czy jest mat?

Nieraz miewam (szczególnie u juniorów) reklamacje typu "Panie sędzio, czy jest mat?".

Od lat jestem zdania, że najlepiej aby nie mówiono mat. Niechaj przeciwnik sam sprawdzi, czy jest możliwość obrony przed szachem.

• Jeżeli znajdzie prawidłowe posunięcie, to mata nie ma i grają dalej.
• Jeżeli nie znajdzie to
  • albo się podda (jeżeli mata nie było)
  • albo skończy mu się czas na grę
  • albo będzie chciał zrobić nieprawidłowe posunięcie.

Ja obserwując z daleka, nie mogę dopuścić aby grali po powstaniu pozycji matowej. Dlatego gdy nie było mata a grają dalej, jeszcze raz sprawdzam i przerywam grę.
Jeżeli wcześniej powiem, że nie ma mata, to będzie podpowiedź. Zawodnik będzie siedział i męczył deskę szukając obrony, gdy wcześniej zniechęcony chciał zakończyć grę.
Sędzia nie może wpływać na wynik i przebieg partii. Gra ma być samodzielna. Daje wówczas najwięcej satysfakcji. A jak znajdzie się obronę, której przeciwnik nie zauważył - jego mina bezcenna.

W latach 70. XX wieku miałem sytuację na turnieju kolonijnym. Graliśmy bez zegarów i bez zapisywania partii. Była to już ostatnia gra rundy. Wszyscy byli na obiedzie oprócz naszej trójki: wuefista pełniący funkcję sędziego, kolega z grupy (mój przeciwnik) i moja skromna osoba.
Kolega mocno atakował a ja się spokojnie broniłem i pozycja była pewna. Po którymś posunięciu szachującym mego króla wuefista powiedział mat. Jak mat, to mat. Podałem dłoń i poszedłem do łazienki się umyć i na obiad. Jednakże jak ochłonąłem, analizowałem pozycję w głowie i nie mogłem doszukać się mata, gdyż bierki były powiązane i każdy ruch powodował inną linię obrony.
Dlatego teraz jestem uczulony na mówienie mat.

kategoria z plusem

Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że uzyskana norma na kategorię centralną oznaczona jest plusem a nawet może być dwoma plusami.
Regulamin klasyfikacyjny z marca 2014 roku odszedł od tej zasady i honoruje jedynie rozegranie (a raczej obliczenie) przynajmniej 9 partii o normy. Dlatego można uzyskać normę na I kategorię w turnieju pięciorundowym i nie mieć plusa, co powoduje niezmienność rankingu. Będzie się dwójką z normą ale nie II+ czyli 1800, a nie 1900. U kobiet jest podobnie ale nie 9 partii lecz 7 i nie 1900 lecz 1700.
Dwie małe normy (nie z 9 partii) to najczęściej będzie przynajmniej 9 partii i wówczas mając 2 (dwie) normy będzie się miało plusa (czyli zmiana rankingowa z 1800 na 1900 dla mężczyzn) ale jeszcze nie będzie to wystarczająca liczba partii do nadania I kategorii na którą potrzeba 17 partii. Grając tylko w turniejach pięciorundowych trzeba by mieć w 4 wynik odpowiadający normie.
Aby mieć nadaną kategorię oprócz pracy przy szachownicy należy również spełnić dodatkowe wymagania jak np. opłata za nadanie kategorii. Bez opłaty można mieć i z 10 norm jednak kategoria nie może być nadana. Niezatwierdzona kategoria nie upoważnia do jej używania tak przez delikwenta, jak i jego przeciwników.

Komunikat organizacyjno-finansowy PZSzach z 2015 roku
14.7. Nadanie tytułu lub kategorii i umieszczenie stosownego zapisu w Komunikacie KEKiR PZSzach nastąpi po przesłaniu, wraz z legitymacją zawodnika, kserokopii dowodu wpłaty odpowiedniej stawki na konto PZSzach. Wpłaty dokonuje wnioskodawca, tj. zawodnik, jego klub, względnie WZSzach. Nadanie tytułu krajowego lub I kategorii szachowej jest uwarunkowane uzyskaniem odpowiednich norm w turniejach uwzględnionych w systemie klasyfikacji i rankingu PZSzach oraz przekazanie przez organizatora turnieju do PZSzach opłat rejestracyjnych i rankingowych.

 Z zapisu 14.7 wynika, że jakby ktoś chciał być uczynnym i komuś opłacić nadanie normy to osobiście tego zrobić nie może ale może namówić klub delikwenta (np. poprzez zasponsorowanie klubu) lub jego WZSzach.

W 2011 roku pojawił się wpis na stronie PZSzach http://www.pzszach.pl/index.php?idm=5&idm2=187 (link już nieaktualny)

Komunikat Skarbnika PZSzach

1. W załączonych plikach publikujemy wykaz osób, którym nadano kategorię lub tytuł, a nie odnotowano opłaty za ich nadanie.
2. Jeżeli opłat dokonano zbiorczo z innymi i były one nie opisane dokładnie lub wcale to wpłaty mogły zostać zaksięgowane w innym miejscu – w takiej sytuacji prosimy o podanie wyczerpujących informacji.
3. Jeżeli opłat nie dokonano – prosimy o uzupełnienie w trybie pilnym

Usunięcie osoby z pliku z zaległościami nastąpi w przypadku:

1. Przesłania informacji o dokonanej wpłacie i zweryfikowaniu jej przez biuro
2. Uregulowania zaległej opłaty
3. Przesłanie kserokopii stron 0-1 + 8-9 legitymacji szachowej zawodnika potwierdzonej przez przedstawiciela związku wojewódzkiego.
4. Pisemnej/mailowej rezygnacji z nadanego tytułu/kategorii – wówczas zostanie dokonana odpowiednia korekta w Centralnym Rejestrze.

Skarbnik PZSzach
Bogdan Jeżak

Tego wpisu na stronie pzszach.pl już nie ma (przynajmniej wyszukiwarka nie znajduje i nie ma w dziale Komunikaty skarbnika) a są starsze wpisy.

• Czy to znaczy, że już nie można zrezygnować z nadanej a nieopłaconej kategorii?
• Czy to znaczy, że jak ktoś jednak nie przekazał rezygnacji i nie dokonał opłaty to jego kategoria się uprawomocniła?
• dlaczego komunikat skarbnika poszedł w niebyt?

Pytań można zadawać wiele, ale czy dostaniemy na wszystkie odpowiedzi?

spóźniona decyzja

Na turnieju w Tarnowskich Górach była sytuacja z nowych przepisów FIDE.

A.4.b. Nieprawidłowe posunięcie jest zakończone z chwilą uruchomienia zegara przeciwnika.Jeżeli sędzia zauważy tę nieprawidłowość, to powinien natychmiast przerwać partię i zaliczyć porażkę zawodnikowi, pod warunkiem, że jego przeciwnik nie wykonał jeszcze następnego posunięcia.
Jeżeli sędzia nie interweniuje, przeciwnik ma prawo do żądania przyznania mu zwycięstwa, pod warunkiem, że nie wykonał jeszcze swojego posunięcia.
Jednakże partia kończy się remisem, jeśli powstała pozycja, w której przeciwnik nie może zamatować jego króla za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć.
Jeżeli przeciwnik nie reklamuje nieprawidłowości, a arbiter nie interweniuje, nieprawidłowe posunięcie jest ważne i partia powinna być kontynuowana. Po wykonaniu przez przeciwnika następnego posunięcia, nieprawidłowe posunięcie nie może być poprawione, chyba, że uzgodnili to obaj grający bez interwencji sędziego.

Zawodnik zareklamował nieprawidłowe posunięcie ale nie od razu lecz po wykonaniu swojego posunięcia. Jednakże wykonując swoje ... zatwierdził (uprawomocnił) posunięcie przeciwnika.

A w maju jadąc na przedniej platformie tramwaju...

Szachowy maj jak zwykle zaczyna się szeregiem turniejów z okazji świąt pracy, flagi, konstytucji. Majowe nieróbstwo dla (prawie) wszystkich. Szachiści pracują albo grając, albo obsługując grających.
Abym nie zapomniał jak drewniany skoczek skacze i jak się dźwignię zegara naciska pojadę do Tarnowskich Gór (historyk prawił, że właściwie to Tarnowskich Dziur z powodu sztolni) na zamek (Tarnowice Stare). turniej (P'15) organizuje człowiek orkiestra (bębny, trąbki i organy oraz przejmujący wokal) jakim jest Tadeusz Bobecki. W trakcie turnieju i po nim organizatorzy zapewnią nie tylko średniowieczną rozrywkę dla gawiedzi.

Zamek Tarnowice Stare  program majówki  turniej szachowy w CAP

3 maja blitz w Mistrzostwach Katowic P'3+2.

Na co liczę? Na mile spędzony czas. Bo wyniki raczej będą marne. Głównym problemem oprócz ogrania będzie to, że mogę spać. Tak to już jest jak się jeździ na turnieje po nockach. Ale ktoś musi pracować aby bawił się ktoś.

Troszkę lepiej będzie na konferencji w Chorzowie 23 maja. Rozpoczęcie dokładnie o tej godzinie .... co kończę pracę. Cóż, szybka ale bezpieczna jazda i spóźniony wejdę na salę obrad.

Jak nieprawidłowe to do domu!

Jak sięgam pamięcią, to zgłoszone nieprawidłowe posunięcie przegrywało w szachach błyskawicznych.W najnowszych przepisach FIDE wprowadzono ten zapis do szachów szybkich.
Nie wiem dlaczego nie przegrywa takie roztargnienie w szachach klasycznych. Przecież w blitza lub rapidzie zawodnik mając mało czasu może częściej zrobić niedokładne pod względem technicznym posunięcie (postawić na sąsiednie pole, goniec zmieni kolor pół, skoczek skoczy na pole takiego samego koloru) niż w klasyku, gdy ma na całą partię najczęściej ponad godzinę. Dlatego jeżeli karać wybiórczo (bo nie we we wszystkich rodzajów szachów) przegraną za niedokładność, to w szachach klasycznych a nie w rapidzie (blitz ma swoje prawa gdzie nieprawidłowe posunięcie może być częścią planu (lub strategii), jak i gra na czas). Może na najbliższym kongresie zmieniającym przepisy gry (przyjęto zasadę trwałości przepisów przez 4 lata) zostaną zrównane wszystkie rodzaje szachów w kwestii nieprawidłowych posunięć. Wówczas i w szachach szybkich, i błyskawicznych pod pełnym nadzorem nieprawidłowe posunięcie nie będzie poprawiane lecz sędzia ogłosi wynik partii (wygrana jeżeli będzie siła matująca).

Notatki podczas partii

Podczas Indywidualnych Mistrzostw USA Wesley So przegrał partię z powodu robienia notatek. Na FB się usprawiedliwiał

"I have been having trouble concentrating so I wrote a note to myself on a piece of paper (not my score sheet) ...it said: double check triple check use your time. Akobian saw it and complained to the arbiter and a forfeit was declared. I'm sorry I did not know it was against the rules.

Rozumiem, że zawodnik podświadomie chce się usprawiedliwić. Jednakże po czasie powinien zrozumieć. I'm sorry I did not know it was against the rules. Pamiętajmy, że mamy do czynienia z zawodowcem, i to wysokiego poziomu. Przepisy turniejowe to jego chleb powszedni. Dodam, że So był upominany w poprzednich partiach. Dlatego może sędzia skorzystał z innego przepisu 11.7 Zawodnik, który uporczywie odmawia przestrzegania „Przepisów gry“ powinien zostać ukarany przegraniem partii. W takim przypadku sędzia ustala wynik punktowy przeciwnika.
Trenerzy często zapoznają zawodników z samą grą na szachownicy zapominając, że tak jak matowanie wieżą, tak i przepisy turniejowe powinni znać ich wychowankowie.
Zakaz robienia jakichkolwiek notatek związanych z przyszłym przebiegiem partii istnieje od lat (zanim się So urodził). Ostatnia zmiana, to nawet zabroniono zapisywać posunięcia zanim się go wykonało, bo zapisanie nie wymagało jego wykonania - czyli notatki pomagające w analizie pozycji. Przy okazji wyeliminowano podpowiedzi bazujące na proponowaniu posunięcia poprzez zapisanie i sprawdzanie u podpowiadaczy czy je wykonać. Jak był znak na NIE, to zmieniał zawodnik propozycję i znowu czekał lub (co lepiej) sam dumał nad innym posunięciem.
Zawodowcy muszą znać zasady gry w jaką grają aby uniknąć niespodzianek. Wszyscy muszą być na tych samych prawach. Zawodnik ma notować przebieg partii i nic więcej, i tylko na blankiecie.

 

8.1 Zapisywanie posunięć

a. W trakcie gry zawodnik jest zobowiązany do wyraźnego, czytelnego (jak to możliwe) i prawidłowego zapisywania przebiegu partii, posunięć własnych i przeciwnika, posunięcie po posunięciu, notacją algebraiczną (Aneks C), na formularzu przygotowanym dla danych zawodów. Zabrania się zapisywania posunięcia przed jego wykonaniem, z wyjątkiem sytuacji, gdy zawodnik reklamuje remis zgodnie z art. 9.2 lub 9.3, względnie, w chwili odkładania partii, zgodnie z Aneksem E.1 a.

b. Formularz do zapisu partii powinien służyć wyłącznie do zapisywania posunięć, czasu na zegarze, ofert remisowych oraz kwestii dotyczących reklamacji i innych istotnych danych.

c. Zawodnik może odpowiedzieć na posunięcie przeciwnika przed zapisaniem go, jeśli sobie tak życzy. Jednakże musi zapisać swoje poprzednie posunięcie przed wykonaniem następnego posunięcia.

d. Obaj gracze muszą znaczyć na formularzu do zapisu partii ofertę remisową znakiem (=).

e. Jeżeli zawodnik nie jest zdolny do prowadzenia zapisu partii, to tę czynność może wykonywać za niego asystent, zaaprobowany przez sędziego. W tym przypadku sędzia jest zobowiązany do dokonania na jego zegarze odpowiedniej korekty czasu.

Ta korekta nie powinna mieć miejsca w odniesieniu do szachistów niepełnosprawnych.

Podczas turniejów spotykam (szczególnie u juniorów), że mają podkładki z klamrą a pod nią wszystkie zapisy swoich partii z tego dnia lub turnieju (dawniej były radzieckie zeszyty turniejowe). Jest to bardzo dla nich niebezpieczne, bo mogą być posądzeni o korzystanie z niedozwolonej pomocy. Zerknięcie na stare zapisy jest równoznaczne z decyzją o przegranej. Nikt nie będzie sprawdzał czy na starych blankietach jest pozycja lub plan gry mogący pomóc w aktualnie granej partii. Pomóc mogą różne zapiski nawet wężyki na marginesie (sławna jest sprawa jogurtu w meczu Karpow - Korcznoj). Na jednym z forów przeczytałem opowieść o przygodzie mm Krzysztofa Pytla we Francji. Otóż czekając na posunięcie przeciwnika podszedł do stoiska z literaturą szachową i bezwiednie zaczął przeglądać niektóre pozycje. Zauważył to przeciwnik i poinformował sędziego. Ten wpisał wynik partii - nasz mistrz nie interweniował uznając słuszność decyzji. Oczywiście nie szukał w literaturze pomocy do partii, lecz mógł przypadkowo zobaczyć jakiś diagram, który mógłby wpłynąć (nawet podświadomie) na jego grę. Podobnie może ktoś mieć natchnienie (niekoniecznie pomocne bo można wpaść w złudę) oglądając trwające partie turniejowe ale to już inna inszość...

Dotknięta idzie, puszczona stoi.

W dalszym ciągu będę nawiązywał do siły matującej. Część przykładów zaczerpnąłem z bloga IA Geurta Gijssena An Arbiter's Notebook (dawniej za darmochę, obecnie dostęp płatny).

Tym razem przy okazji bierki dotkniętej i przekroczenia czasu.

Przykład skrajny:

Posunięcie oczywiście przypada na czarne. Dotknęły one króla ale ... spadła im chorągiewka (flagfall).Czy białe mają siłę matującą? Według mnie NIE. Po jedynym możliwym posunięciu królem powstaje martwa pozycja, czyli żadna ze stron nie może dać mata - również ta, która dysponuje czasem (białe). Remis.

Czarny dotyka pionka ale nie wykonuje posunięcia. Przekracza czas i ...

 Czy obowiązuje zasada dotknięta idzie?

4.3 Z wyjątkiem sytuacji przedstawionej w art. 4.2, jeżeli zawodnik będący na posunięciu dotknął stojącej na szachownicy, z zamiarem wykonania posunięcia:

a. jednej lub więcej spośród własnych bierek, to musi wykonać posunięcie pierwszą dotkniętą bierką, którą można wykonać posunięcie,

b. jednej lub więcej bierek przeciwnika, to wówczas musi zbić pierwszą dotkniętą bierkę, która może być zbita,

c. jednej własnej i jednej bierki przeciwnika, to wówczas musi zbić bierkę przeciwnika własną bierką. Jeśli to jest nieprawidłowe posunięcie, to musi wykonać posunięcie pierwszą dotkniętą bierką (jeśli może ona wykonać posunięcie) lub zbić pierwszą do tkniętą bierkę (jeśli może ona być zbita). Jeżeli nie można ustalić, która z bierek (własna czy przeciwnika) została dotknięta pierwsza, to wtedy przyjmuje się, że własna bierka została dotknięta wcześniej.

Czy po reklamacji przekroczenia czasu przepis 4.3 traci rację bytu? Według mnie jest nadal aktualny i po jedynie możliwym posunięciu:

• remis - gdy czarne przekroczyły czas (białe samym królem nie zamatują)
• wygrana -  gdy białe przekroczyły czas (czarne zamatują po promocji piona)

Przypomnę pozycję z Biuletynu Kolegium Sędziów PZSzach omówioną w BIULETYN IE INFORMACYJNYM NR 3/99 (pdf). Jest też na stronie Kolegium ZZSZach

Partia turniejowa, drugi etap gry, godzina na dokończenie partii.Zawodnik grający białymi wykonał posunięcie patujące (a6-a7) i nie odejmując ręki od bierki zareklamował przekroczenie czasu przez przeciwnika. Dotkniętą bierką nie można już jednak wykonać innego prawidłowego posunięcia, niż patujące.

W obu opiniach ekspertów nie znalazłem wzmianki o sile matującej zawodnika grającego białymi. A przecież jedyne prawidłowe (wg przepisów turniejowych) posunięcie mogące zostać wykonane to a6-a7 i powstaje końcowa pozycja - pat. Białe nie mają siły matującej, bo nie mogą dozwolonymi ruchami dać mata czarnemu królowi.

6.9 Except where one of Articles 5.1.a, 5.1.b, 5.2.a, 5.2.b, 5.2.c applies, if a player does not complete the prescribed number of moves in the allotted time, the game is lost by that player. However, the game is drawn if the position is such that the opponent cannot checkmate the player’s king by any possible series of legal moves.

6.9 Z wyjątkiem sytuacji sprecyzowanych w artykułach: 5.1.a, 5.1.b, 5.2.a, 5.2.b, 5.2.c, zawodnik, który nie zakończył wykonywania regulaminowej liczby posunięć w ustalonym czasie, przegrywa partię. Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla zawodnika, który przekroczył czas.

Kluczowym zagadnieniem jest to, co znaczy any possible series of legal moves. Czy mamy na myśli przepisy artykułu 3 (posunięcia bierek), czy również 4 (wykonywanie posunięć).

Często spotykam się ze zdaniem, że można dokończyć posunięcie pomimo zasygnalizowania (prawidłowa reklamacja) przekroczenia czasu  (flagfall). W Niemczech nazywa się to zasadą Matt vor Klappe.

Posunięcie białych, chwytają hetmana i ... przekraczają czas co przeciwnik zauważył i (prawidłowo) zareklamował.

Jaką mamy pewność, że zawodnik postawi hetmana na d8 a nie na d7 lub nie pobije czarnej figury? Widziałem podczas turnieju (25/60+30'), że najpierw było klasyczne prowadzenie piona z prawidłowym broniącym królem, później został pionek promowany, a następnie zamiast mata dano pata - w chwili zakończenia partii obaj zawodnicy mieli po ponad 5 minut do kończ partii (w sumie ok. 12-13 minut). Poresztą jest ważniejsza kwestia: nie ma czasu nawet na postawienie hetmana na dowolne pole.

Przy prawidłowej reklamacji nie wystarczy krzyknąć czas. Należy wyłączyć zegar i chorągiewka przeciwnika ma być opuszczona, a zwycięzcy podniesiona.
Sędzia może stwierdzić przekroczenie czasu bez reklamacji zawodnika.

karpacki remis

Podczas Mistrzostw Polski juniorów w Karpaczu rozegrano partię szachów:
1. e4 g6 2. d4 Bg7 3. Nc3 d6 4. f4 Nf6 5. Nf3 c5 6. Bb5 Bd7 7. e5 Ng4 8. e6 fxe6 9. Ng5 Bxb5 10. Nxe6 Bxd4 11. Nxd8 Bf2 12. Kd2 Be3 13. Ke1 Bf2 14. Kd2 Be3 15. Ke1 Bf2.
Zareklamowano remis trzykrotnego pojawienia się pozycji, chociaż bardziej opłacalne jest dojście do pięciokrotnego pojawienia się pozycji, bo to remis "z urzędu".

11.4. W Mistrzostwach obowiązuje zakaz zgadzania się na remis przed wykonaniem 40 posunięcia czarnych. Zawodnicy łamiący zakaz będą karani porażką. Zawodnik, któremu zaproponowano remis przed 40 posunięciem czarnych powinien przywołać sędziego. Jego przeciwnik powinien zostać ukarany zgodnie z przepisami gry.

Reklamacja remisu jest równocześnie propozycją remisu, czyli zawodnik reklamujący narusza punkt 11.4 regulaminu turnieju (11 posunięcie). Co na to sędzia?

Jaki ma sens umieszczania punktu ograniczającego propozycje remisowe do xyz posunięcia gdy zawodnicy obchodzą ów przepis, a sędzia choć może to nie reaguje?
W zamierzchłych czasach przy remisie rozgrywano partię rewanżową. Przy dwóch remisach proponuję losowanie wyniku (wygrana - przegrana). Czy to ukróciłoby plagę remisów w szachach? Wątpię. Więcej da punktacja, gdzie remis się nie opłaca (np. 3-1-0) ale FIDE ucieka od punktacji innej niż tradycyjna uważając, że to narusza zasady kojarzenia systemu szwajcarskiego i przyznawania tytułów.

wirtualny mat

W lutowym Magazynie szachista w Poradniku arbitra IA dr Andrzej Filipowicz odpowiedział na pytanie czytelnika. Otóż pan Krzysztof Guca daje przykład, w którym jedyny ruch obronny przed szachem jest posunięciem matującym. Jednak owe posunięcie nie może być wykonane z powodu przekroczenia czasu.

1. Wh8+  

IA A. Filipowicz uważa, że decyduje przekroczenie czasu (aby zapoznać się z Jego motywacją zapraszam do lektury miesięcznika) polemizując z panem Gucą.
Moje zdanie w tej kwestii jest inne. Po przekroczeniu czasu należy określić czy przeciwnik ma siłę matującą. W podanym przykładzie białe po jedynych prawidłowych posunięciach nie mogą dać mata czarnemu królowi, dlatego wynikiem partii jest remis. Przepisy są w tej sprawie proste i jednoznaczne:

6.9 Z wyjątkiem sytuacji sprecyzowanych w artykułach: 5.1.a, 5.1.b, 5.2.a, 5.2.b, 5.2.c, zawodnik, który nie zakończył wykonywania regulaminowej liczby posunięć w ustalonym czasie, przegrywa partię. Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla zawodnika, który przekroczył czas.

Ani białe nie zakończyły partii matem - jest obrona Wg8, ani czarne nie dały mata - wieża g2 chce obronić króla ale nie ma na to nawet odrobiny czasu (dały mata wirtualnego). Summa summarum obaj muszą pogodzić się ze sprawiedliwym losem. Remis.

Niezatwierdzona kategoria

Przeczytałem na forum szachistów KPZSzach decyzję o niezatwierdzeniu kategorii w turniejach Flisaka.
Feryjne  Turnieje  Klasyfikacyjne:
na  V  i  IV  kat. szachową  http://www.chessarbiter.com/turnieje/2015/ti_111/
na  III  i  II  kat. szachową  http://www.chessarbiter.com/turnieje/2015/ti_112/ 

Turniej zorganizowany z pompą ale kłopoty były z sędziowaniem. O ciekawych sprawach można poczytać na forum.
Zaczęło się przed turniejem, bo sędziować miał sędzia III klasy. Zgodnie ze statusem sędziego szachowego aby turniej sędziował (jako sędzia główny) sędzia z III (trzecią) klasą musi mieć on na to zezwolenie właściwego Kolegium Sędziów Wojewódzkiego Związku Szachowego, na małych lokalnych imprezach. Takiego zezwolenia sędzia nie miał. Nie wnikam, czy zabiegał o zezwolenie i go nie otrzymał, czy założył, że obowiązuje wydane kiedyś na inny turniej, czy po prostu zlekceważył ów zapis. Tak czy siak, organizator i sędzia powinni być świadomi odpowiednich przepisów w tej sprawie. Sędzia jest też zobowiązany do poinformowania zawodników, że ekipa sędziowska jest uprawniony do prowadzenia zawodów.
W trakcie turnieju też były uwagi. Na lisie startowej znalazłem "niezdefiniowanego" zawodnika w środku listy (nr 22), zawodnika z Nowej Zelandii z V kategorią na końcu listy (jest to zgodne z przepisami ale nie powinien być kojarzony jako 34 lecz 11 numer), ów zawodnik grał i był liczony z 1200 (V kategoria) ale nic o tym nie ma w CR. Na forum opisano i inne "niedociągnięcia" np. granie partii towarzyskich przez sędziego.

Kategorie nie zostały zatwierdzone. Wysiłek i marzenia zawodników poszły w niebyt. Kto jest temu winien? Czy KEKiR (bo nie zatwierdziła chociaż partie były grane), czy sędzia bo nie dopełnił swoich obowiązków, czy organizator? Uważam, że z tej trójki tylko jeden jest bez winy.

Remis w kieszeni.

Często bywa tak, że zawodnik jest pewien wygranej lecz ... wynikiem jest remis.
Takie przypadki są spowodowane tym o czym już pisałem

Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla przeciwnika.

Niekoniecznie musi być to "wygrana" z powodu przekroczenia czasu, może być i poprzez nieprawidłowe posunięcie. Przykład z forum www.szachowe.pl

Szachy szybkie.
Czarne mają samego króla, białe gońca i kilka pionów oraz króla, obaj zawodnicy są na dużym niedoczasie.
Białe w pośpiechu wykonują ruch c7-c8, przełączają zegar i wymieniają piona na wieże (brak hetmana pod ręką, a są ostatnie sekundy). Ostatecznie białe wygrały na czas, ale jaka powinna być decyzja sędziego, gdyby czarne zareklamowały?

Rozpatrzmy co mamy:

1.  Białe nie zakończyły promocji, lecz zostawiły piona na c8 i przełączyły zegar.
   Jeżeli nie ma reklamacji i sędzia tego nie zauważy,a zawodnicy doszli do porozumienia (biały postawił wieżę, a przeciwnik nie interweniował), to gra się dalej bez konsekwencji.
2. Białe wykonały nieprawidłowe posunięcie bo
   

   7.5.a {...}
   

   Jeżeli zawodnik postawił pionka na polu promocji, nacisnął zegar, ale nie zamienił pionka na promowaną figurę, to posunięcie jest nieprawidłowe. Pionek powinien być zamieniony na hetmana tego samego koloru.

3. Jednak mamy szachy szybkie, gdzie zauważone nieprawidłowe posunięcie kończy grę
   

   Nieprawidłowe posunięcie jest zakończone z chwilą uruchomienia zegara przeciwnika.

   Jeżeli sędzia zauważy tę nieprawidłowość, to powinien natychmiast przerwać partię i zaliczyć porażkę zawodnikowi, pod warunkiem, że jego przeciwnik nie wykonał jeszcze następnego posunięcia.

   Jeżeli sędzia nie interweniuje, przeciwnik ma prawo do żądania przyznania mu zwycięstwa, pod warunkiem, że nie wykonał jeszcze swojego posunięcia.

4. Jednak zawodnik grający czarnymi, mając samotnego króla, nie może dać mata. Dlatego czytamy dalej zacytowany przepis  A.4.b
   

   Jednakże partia kończy się remisem, jeśli powstała pozycja, w której przeciwnik nie może zamatować jego króla za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć.

5. Na końcu jest to, co napisałem w punkcie 1.
   

   Jeżeli przeciwnik nie reklamuje nieprawidłowości, a arbiter nie interweniuje, nieprawidłowe posunięcie jest ważne i partia powinna być kontynuowana. Po wykonaniu przez przeciwnika następnego posunięcia, nieprawidłowe posunięcie nie może być poprawione, chyba, że uzgodnili to obaj grający bez interwencji sędziego.

6. Co by było jakby sędzia był przy partii i zauważył wspomnianą sytuację? O tym jest w A.4.d
   

   Jeżeli sędzia zobaczy, że oba króle są szachowane albo pionek stoi na polu promocji, to powinien zaczekać z podjęciem decyzji do czasu zakończenia następnego posunięcia.

   Jeżeli po wykonaniu następnego posunięcia nadal pozycja jest nieprawidłowa, to powinien zadeklarować remis w tej partii.

    Czyli jakby sędzia był świadkiem rozpatrywanej sytuacji, to byłoby tak jak było (zawodnicy doszli do porozumienia, a po następnym posunięciu (a nawet wcześniej) pozycja była już prawidłowa). Sędzia mógłby ewentualnie (rozpatrzenie sytuacji przy szachownicy np. reakcja przeciwnika, itp.) ukarać białego za nieprawidłowe posunięcie i przeszkadzanie w grze. Jednak bym nie przesadzał z karami, jak już to ostrzeżenie.
   
   

Siła matująca

Siłę matującą określamy wówczas, gdy jeden z zawodników przekroczył czas do namysłu, a drugi ma go jeszcze choć odrobinę.

Jednakże partię uznaje się za remisową, jeżeli w końcowej pozycji przeciwnik, za pomocą jakiejkolwiek serii prawidłowych posunięć, nie może zamatować króla zawodnika, który przekroczył czas.

Takim lub podobnym zdaniem kończy się wiele przepisów. Skrajnym przykładem jest, gdy zawodnik mający jeszcze choć odrobinę czasu na do namysłu ma samotnego króla, a jego przeciwnik (któremu chorągiewka na zegarze opadła) jeszcze figury i piony. Samotny król nie potrafi dać mata i pomimo przekroczenia czau do namysłu, wynikiem partii jest remis.
Siłę matującą określa sędzia (niezależnie czy zawodnik potrafi dać mata, czy nie potrafi) gdy jest reklamacja. Jak zawodnicy są świadomi (lub za bardzo nieświadomi i wierzący przeciwnikowi) to zgłaszają wynik i praktycznie po sprawie. Oczywiście źle zgłoszony wynik jeszcze można zareklamować ale wówczas sędzia decyduje co wpisać.

8.7  Po zakończeniu partii obaj zawodnicy powinni wpisać rezultat i podpisać oba formularze do zapisu partii. Jeżeli rezultat wpisano nieprawidłowo, jest on obowiązujący, chyba że sędzia podejmie inną decyzję.

Siłę matującą określa się robiąc analizę uwzględniając również samomata i mata pomocniczego. Podczas owej analizy (na szachownicy lub w głowie) można wykonywać wyłącznie prawidłowe posunięcia! Przykładem niech będzie reklamowana pozycja, z której po np. 12 posunięciach dwa skoczki z królem matują króla przeciwnika.

W pozycjach na  diagramach czarnym skończył się czas do namysłu i wykonania posunięć.

Diagram lewy:
Biały wygrywa bez względu kto jest na posunięciu, gdyż po dojściu czarnego pionka do pola g8 i promowaniu go na skoczka można dojść do pozycji matowej np. białe Kg3, Bg2 oraz czarne Kh1, Ng1.
Diagram środkowy:
Remis, gdyż po wszelkich prawidłowych posunięciach jest pat.
Diagram prawy:
Remis, gdyż wszelkimi dostępnymi posunięciami strona mająca czas do namysłu nie może dać mata. Na posunięciu jest czarny i jedynie przed matem (szachuje wieża h8) bronić mogłaby wieża g2 ale ... czarne nie mogą tego posunięcia wykonać bo nie mają na to czasu. Paradoksem jest to, że gdyby czarne miały chociaż ułamek sekundy, wykorzystałyby go przestawiając wieżę na g8, wówczas one by wygrały.